Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) Ceza Muhakemesi Kanunu md. 231 uyarınca ceza yargılaması sonucunda sanık hakkında cezaya hükmolunmuş ise belirli şartların gerçekleşmesi halinde mahkemenin hükmü açıklamayıp beş yıl denetim süresinin sonunda(18 yaş altı için bu süre 3 yıldır) sanığa mahkumiyetten kurtulma şansı verilmesidir. Bu anlamda kanun koyucu sanığın ceza almasını, belirli haklarını kaybetmesini ve sicilinin zarar görmesini engelleme amacı gütmekte bir nevi sanığa son şans verilmektedir.
İşte bu nedenle HAGB kararı sicile işlememekte savcılık tarafından özel olarak tutulan sicillerde beş sene saklanmaktadır. Bahsi geçen beş senelik denetim süresinin sonunda sanık belirlenen denetim şartları yerine getirmiş ise süregelen dava hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmektedir.
Böylece hakkında HAGB kararı verilen sanık beş senelik denetim süresinde herhangi bir hak yoksunluğu yaşamayacağı gibi bu beş senenin sonunda da sanık hakkında düşme kararı verilmekte ve sanık ne özel yaşamında ne de medeni ve siyasi hayatında hiçbir kısıtlama içerisine girmek zorunda kalmamaktadır.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması için kanun koyucu belirli şartlar öngörmüştür. Bunlardan ilki hükmolunan hapis cezasının 2 yıl veya daha az süreli olması gerektiğidir. Hapis cezasından çevrilen para cezaları hakkında HAGB kararı uygulanamaz. Bunun haricinde belirli suçlar açısından kanun koyucu HAGB uygulanmasını yasaklamıştır. Bu suçlar;
- 477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kanunu md. 63/2 gereği disiplin suçları
- Karşılıksız çek keşide etme suçu,
- İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu,
- Anayasanın 174 üncü maddesinde koruma altına alınan inkılâp kanunlarında yer alan suçlar (CMK md.231/14).
HAGB için bir diğer şart ise suç nedeniyle uğranılan zararın giderilmiş olmasıdır. Ayrıca mahkemenin sanığın suçu tekrar işlemeyeceğine dair kanaate varmış olması ve sanığın HAGB kararına onay vermesi en önemli şartlardan biridir.
Belirlenen şartlar sağlandığı takdirde mahkemece yargılama sonunda sanık hakkında Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması kararı verilmekte ve sanık beş yıl süreli denetim süresine tabi tutulmaktadır.
18 yaşından küçük çocuklar için bu süre 3 yıldır. Beş yıl boyunca sanığın başkaca kasten suç işlememesi akabinde mahkeme tarafından beşinci yılın sonunda sanık hakkında davanın düşmesine dair karar verilir.
HAGB kararına kararın tefhiminden itibaren 7 gün içinde itiraz yoluna gidilebilir. Asliye Ceza Mahkemesi kararına karşı itiraz incelemesi Ağır Ceza Mahkemesine, Ağır Ceza Mahkemesi kararına karşı ise sıra numarası olarak takip eden ağır ceza mahkemesine yapılmalıdır.Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması kararına itirazda aleyhe bozma yasağı ilkesi geçerlidir. Sanık Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasıyoluna başvurduğunda, bozma üzerine verilecek cezanın ilk verilen cezadan daha fazla olamayacağı hem kanunen hem Yargıtay kararlarınca kabul etmektedir
FACEBOOK YORUMLAR