• Reklam

NURİ DEMİRAĞ'IN DEMİR KUŞLARI! (Araştırma Haber)

Türkiye Cumhuriyeti ilk yerli uçağını 1924 yılında üretti. Özel teşebbüs girişimiyle ilk yerli eğitim, savaş ve yolcu uçağını üretmeyi 1937 yılında Sivaslı işadamı Nuri Demirağ başardı. Lakin bilinmeyen bazı güçler tarafından Türkiye'nin uçak hayali maalesef kısa sürdü. Oysa uçaklar üretilmiş hatta bir çok defa deneme uçuşları bile yapılmıştı!

NURİ DEMİRAĞ'IN DEMİR KUŞLARI! (Araştırma Haber)
17 Nisan 2022 - 12:12 - Güncelleme: 17 Nisan 2022 - 12:21
Ancak Türk Hava Kurumu'nun (THK), hendeğe düşen uçakla ilgili teknik arıza olduğunu ileri sürerek verdiği siparişlerini iptal etmesi uçak fabrikasının sonu oldu.
"Türkiye Uçak İmalat Tarihi" konusunda geniş araştırmalar yapan Uçak Mekanik Sistemler Eğitim Uzmanı İsmail Yavuz, o dönemle ilgili önemli bilgiler elde etti.



İşte Genç Gazeteci Pınar Ece TEMİZEL’in dikkat çeken araştırma haberi;

Türkiye’de özel teşebbüs girişimiyle ilk yerli uçaklar 1937 yılında Sivaslı işadamı Nuri Demirağ tarafından üretildi. Demirağ, Atatürk'ün uçak mühendisliği eğitimi alması için Fransa'ya gönderdiği Selahattin Reşit Alan ile birlikte o tarihlerde uçak fabrikası için hazırlıklara başladı. 

Beşiktaş'taki Hayrettin İskelesi'nde bugün Deniz Müzesi olarak kullanılan binanın arkasında uçak fabrikası inşa edildi. Burası Nuri Demirağ Beşiktaş Tayyare Atölyesi oldu. Demirağ,THK'dan 24 uçak ve 65 planör siparişi aldı. 

Bunun üzerine 10 yıllık bir uçak imalatı programı yapan Nuri Demirağ,17 Eylül 1936 yılında da fiilen teşebbüse geçerek Çekoslovak firması ile motorlar için anlaşmaimzaladı. Demirağ,Nu.D-36 adı verilen eğitim uçağı ve Nu.D-38 adı verilen bombardıman uçağını üretmeyi başardı. 

Nuri Demirağ’ın ülke ekonomisine sağladığı bu katkı 1944 yılında hava yoluyla yolcu taşımacılığı hedefine kadar ulaştı. 

Hatta Atina, Selanik, İzmir ve Ankara’ya yolcu taşımacılığı yapılan uçuşlar gerçekleştirildi.1944 yılında Tasvir-i Efkar gazetesinin sahibi Ziya Ebuzziya ile Vatan Gazetesi Muhabiri Faruk Fenik Nu.D-38 uçağı ile İstanbul'dan Ankara'ya yolculuk yaptı. 
Uçaklar; Nuri Demirağ'ın fabrikalarında açılan Gök Okulu'nda hiçbir can kaybına yol açmadan tam 16 bin saat uçtu. Okulda 290 genç pilot yetiştirildi. 

Türkiye Uçak İmalat Tarihi: Mustafa Kemal’in Uçakları 

"Türkiye Uçak İmalat Tarihi" konusunda geniş araştırmalar yapan Uçak Mekanik Sistemler Eğitim Uzmanı İsmail Yavuz, o dönemle ilgili önemli bilgiler elde etti. Ülkemizde benzer hataların bugünde tekrarlanmaması amacıyla yaptığı tarihi araştırmaları kitap haline getiren Yavuz, uçak üretimi tarihimizle ilgili derlediği bilgilerin alanda geleceğimize ışık tutabileceğini düşünerek araştırmasını yer yer farklı dergilerde de makale olarak yayınladı.
İsmail Yavuz yaptığı araştırmada üretilen uçakların teknik bilgileri ve Nuri Demirağ’ın üretim safhasındaki yaşadıkları hakkında önemli bilgilere ulaştı. 



Hatta bu bilgilerde yapılan uçakların üstün teknik özellikleri olduğunu da kıyaslamalarla tespit etti. Yavuz, özelliklerinden birisininise 1940 ve 1950'li yıllarda yapılan ancak birçok uçakta bulunmayan 1936 yılında ürettiği Nu.D-36 uçağının motor çalıştırma sisteminin üstün teknik donanımlı olduğunu belirtti. 

Hatta yerli uçaklardaki bazı teknik özelliklerin günümüzde F-16 gibi savaş uçaklarında halen kullanılıyor olması da dikkat çekiyor. 

Yapılan hataların tekrar yapılmaması adına araştırmalarını ve çalışmalarını sürdüren İsmail Yavuz, uçak teknolojisi ile ilgili bilmediğimiz tarihi bilgileri "Mustafa Kemal'in Uçakları / Türkiye Uçak İmalat Tarihi" adlı kitabında yer verdi.



Uçak Fabrikasının Sonu Ne Oldu?

İsmail Yavuz’un yaptığı araştırmada uçak fabrikasının ve eğitim amaçlı açılan okulun 1944 yılında kapanışıyla ilgili de bilgiler bulunuyor. 

THK tarafından özel teşebbüs girişimiyle yapılan uçakların neden alınmadığı da araştırma içerisinde yer aldı. İsmail Yavuz, Selahattin Reşit Alan’ın, 1938 yılında Nu.D-36 uçağı ile İnönü Meydanı'na iniş yaparken çevredeki hayvanların hava alanına girmemesi amacıyla açılan hendeği göremediğini aktardı. 

Hendeğe düşen uçakta pilot Raşit Alan hayatını kaybetti. Kaza sonucunda o zamanki THK yönetimi, Nu.D-38 uçaklarında teknik hata olduğunu ileri sürerek siparişleri iptal etti. 

Nuri Demirağ, bu durum karşısında dava açarak kazanmasına rağmen, uçaklar THK tarafından alınmadı. Hatta yurtdışına da satılamaması için bir kanun çıkartıldı. Sipariş alamayan fabrika 1944 yılında uçak üretmeyi tamamen bıraktı. Fabrika ise, bir süre Mehmet Kum tarafından yakıt tankı ve baraj kapağı imalatı yaptı daha sonra kapandı. 

AYAKLIGASTE.COM 

 

FACEBOOK YORUMLAR

YORUMLAR

  • 0 Yorum