SİBER SUÇLAR!

Merhaba sevgili dostlar, bu haftabilinçlendirmek vefarkındalık oluşturmak adına söyleşi tarzında bir köşe yazısını sizlerle paylaşmak istiyorum.

Son zamanlarda sosyal mecralarla ilgili olarak çok sayıda mağduriyet yaşayan kişileri görünce böyle bir yazı kaleme almak istedim. Ve Sibersuçlarla ilgili merak edilen tüm konuları ben sordum ERÜ Hukuk FakültesiCeza Hukuku Öğretim Üyesi Dr. Şenel Sarkıkoğlu hocam yanıtladı. Bilgilendirme niteliğinde bu yazımıza pür dikkat odaklanmanızı rica ediyorum.İşte işin uzmanından Siber suçlarla ilgili merak edilenler!

Siber suç nedir?

Teknoloji ve iletişim tekniklerinin gelişimi, bilişim sistemlerini neredeyse hayatımızın her alanına dahil etti.Artık, kişiler, başkalarıyla yaptıkları yazışmalarını, haberleşmelerini, bankacılık işlemlerini, alışverişlerini, bilimsel çalışmalarını ve araştırmalarını bu sistemleri kullanarak yapıyor ve buralarda kendilerine ait bilgileri muhafaza ediyorlar. Diğer taraftan devlet ve özel sektör de yaptığı birçok iş ve işlemini, sunduğu hizmeti bilişim sistemleri aracılığıyla toplumla buluşturuyor. Bu nedenle tehditten hakarete, hırsızlıktan dolandırıcılığa kadar çok sayıda ve çeşitli suçun bilişim sistemleri aracılığıyla işlenmesi işlenmesi de mümkün hale geldi. Siber suç kavramını da bilişim sistemlerinin güvenliğini veya buradaki verileri ya da kullanıcıları hedef alan ve bilişim sistemleri kullanılarak işlenen suçlar olarak tanımlamak mümkündür. Görüldüğü gibi bilişim sistemleri olmadan bu suçlar işlenememektedir. Bu yüzden siber suçları bilgisayar suçu veya internet suçu olarak isimlendirenler de vardır. Gerçekten de siber suç failleri, anonim şekilde iletişime geçme olanağı sağlayan, neredeyse her yerden erişim imkanı olan ve nispeten saldırgan davranışların denetiminin düşük olduğu siber alanda kişilerin şahıs varlığı ve malvarlığı değerlerine ya da bilişim sisteminin kendisine zarar verebilir.
Hangi suçlar siber suç statüsüne girer?
Biz, bilişim suçlarını sınıflandırırken üçlü bir ayrım yapıyoruz. İlk grupta bilişim sisteminin kendisi veya buradaki verilerin işleyişi ve güvenliğine karşı işlenen suçlar yer alıyor. Bu suçlar Türk Ceza Kanunu’nun 243 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Bilişim sistemine girme ve buradaki verilere zarar verme eylemini örnek verebiliriz. İkinci grupta bilişim sisteminin kullanılmasının suçun daha fazla cezayı gerektiren nitelikli hal olduğu suçlar bulunur. Mesela, nitelikli hırsızlık, nitelikli dolandırıcılık, kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçları sayabiliriz. Son grupta ise bilişim sisteminin suç işlenirken sadece araç olarak kullanıldığı ama kanunda belirtilmediği suçlar vardır. Özel hayatın gizliliği ihlal,kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınmasıve hakaret gibi suçlar buraya girer.
Whatsapp, Instagram, Facebook gibi sosyal medyamecralarda işlenen siber suçlarnelerdir?
Yaşadığımız çağdaki teknolojik sıçrama birçok kavrama bakış açımızı değiştirdi, suç olgusu da aynı şekilde. Zira tüm yaşantımızın dijitalleşmesi birlikte hemen hemen her suçun işlenmesinde bilişim sistemleri bir şekilde vasıta olarak kullanılıyor. Bu anlamda belki de hukukçular artık siber alanda işlenemeyecek suçların bir kataloğunu çıkarmak zorunda kalacaklar. Biz yine de sosyal gibi bilişim ve iletişim teknolojileri aracılığıyla işlenecek suçlara örnek verecek olursak, tehdit, hakaret, şantaj, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, müstehcenlik, kişisel verilerin kaydedilmesi, devlet sırlarının açıklanması ve fikri hakların ihlali gibi çok sayıda suç buraya girer.
Burada son günlerde çok sayıda kişiyi sosyal medya üzerinden mağdur eden bir eylemden bahsetmek isterim. Phishing ya da diğer adıyla kimlik avı saldırısı. Diğer suçların işlenmesine zemin hazırladığı için kişi ve kurumlar bakımından risk oluşturmaya devam ediyor. Failler sosyal medya üzerinden gönderdikleri zararlı yazılım linki içeren direkt mesajlarla mağdurların hesaplarını, kişisel ve hassas verilerini ele geçiriyor. Bu iletiler bazen bir banka bilgilendirmesi, bazen ödenmemiş fatura, dondurulan üyeliklere kadar mağdurun şüphelenmemesi üzerine kurulu çok çeşitli konularda olabiliyor. Bize düşen aslında toplumun siber güvenlik farkındalığını artırmak, kişilerin bu tip saldırılara karşı daha dikkatli ve bilinçli olmalarını sağlamak.
Siber suçların cezai yaptırımları nelerdir?
Türk Ceza Kanunu, suç karşılığında uygulanan yaptırım olarak cezaları hapis ve adli para cezaları olarak belirlemiştir. Siber suçlar bakımından örnek verecek olursak, bir bilişim sistemine hukuka aykırı olarak giren kişiye bir yıla kadar hapis veya adli para cezası verilirken üzerinde sahtecilik yapılan bir banka veya kredi kartını kullanmak suretiyle kendisine yarar sağlayan kişiye dört yıldan sekiz yılakadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezası verilir.
Başımıza siber bir saldırı geldiği vakit nasıl bir yol izlemeliyiz?
Bu saldırılara karşı öncelikle tanımadığımız, güvenmediğimiz ve şüpheli kişilerden gelen iletileri açmamalı, gönderilen linklere tıklamamalı, e-posta, kredi kartı numarası gibi kişisel bilgilerimizi paylaşmamalıyız.Siber suç mağduru olmamak için bilişim sistemlerinin barındırdığı olanaklar yanında risklerin de olduğunu bilinciyle hareket etmeliyiz.
Buna rağmen siber suçla karşılaşırsakihbar veya şikayetimizi, Cumhuriyet Başsavcılığına veya en yakın emniyetmakamlarına yapılabiliriz.Valilik veya kaymakamlığa ya da mahkemeye yapılan ihbar veya şikayetler de ilgiliCumhuriyet Başsavcılığına gönderilmektedir. İhbar veya şikayetler yazılı veya tutanağa geçirilmek üzere sözlü olarak yapılabilmektedir.
Bu kıymetli bilgilerini, değerli zamanınıayırarak bizlerle paylaştığı içinERÜ Hukuk FakültesiCeza Hukuku Öğretim Üyesi Dr. Şenel Sarkıkoğlu hocama canı gönülden teşekkür ediyorum. Saygıyla kalın...