ZORUNLU DEPREM SİGORTASI VE HUKUKİ SORUMLULUĞU

Öncelikle 6 Şubat 2023’te yaşamış olduğumuz depremlerde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza  Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı, yaralananlara acil şifalar ve Türk milletine sabırlar diliyorum.

1999 depremi sonrası oluşturulan Doğal Afet Sigortaları Kurumu kısaca DASK; deprem, heyelan ve tsunami gibi doğal afetlerin meydana getirebileceği maddi zararların tazmini için geliştirilmiş bir sigorta türüdür.

587 sayılı Zorunlu Deprem sigortasına İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin ikinci maddesi ile 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu kapsamındaki bağımsız bölümler, tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar, bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan meskenler zorunlu deprem sigortası kapsamındadır.

İnşaat ruhsatı bulunmayan binalar ve kamu kurum kuruluşlarına ait binalar ile köy yerleşik alanında yapılan binalar zorunlu deprem sigortası kapsamında değildir.

Zorunlu deprem sigortasının hukuki sorumluluğu üç faktörde belirlenir. Binanın bulunduğu deprem risk bölgesi, binanın yapı tarzı ve brüt yüz ölçümü çerçevesinde sigorta primleri oluşturulur.

Sigorta bedelinin tespitinde, sigorta edilen meskenin yapı tarzı için Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı’nda belirlenen metrekare bedeli ile aynı meskenin brüt yüzölçümünün çarpılması sonucu bulunan tutar esas alınır.

Zorunlu deprem sigortası yapılan bir meskenin sigorta bedeli, hiçbir şekilde Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı’nda belirlenen azami teminat tutarından çok olamaz.

Zorunlu deprem sigortası bulunan konutlarda doğal afetin meydana getirdiği doğrudan zararlar karşılanmaktadır.

Hasar gören yapıda küçük çapta zararlar dahi karşılanırken dolaylı olarak meydana gelen iş gücü kaybı, kira kaybı gibi zararlar karşılanmamaktadır. Önemle belirtmek isteriz ki bu sigorta her sene mutlaka düzenli olarak yenilenmelidir.


Taşınmazı zarar gören vatandaşlar öncelikle Alo DASK 125 çağrı merkezini arayarak veya https://dask.gov.tr/tr/hasar-ihbari internet adresinden hasar bildirimi yapabilmektedir. Yine aynı şekilde e-devlet üzerinden hasar bildirimi yapılması mümkündür.

 Bildirm akabinde hasar eksperi tarafından konutta yapılan inceleme neticesinde bir rapor düzenlenir ve DASK’a gönderilir.

Konut üzerine kredi çekilmişse ve tapu ve poliçelerde rehin kaydı varsa kredi veren kurumdan muvafakat alınır. Ekspertiz raporunun DASK tarafından incelenmesi neticesinde ödenecek tazminat  belirlenir ve hak sahiplerine hisseler oranında ödeme yapılır. Burada özellikle Yargıtay kararlarında bankaların DASK için kredi sahiplerine karşı bildirim yükümlülüğü olduğu vurgulanmaktadır.

Bu anlamda konut üzerinde kredi varsa banka tarafından DASK bildirimi yapılmış olmalıdır ve süresi geçen sigorta için ayrıca yenileme bildirimi de bankanın sorumluluk alanındadır.

Netice olarak meydana gelen zararın niteliği ve miktarı DASK’ın veya yetkili kıldığı kimselerin belirlemelerine göre taraflar arasında yapılacak anlaşma ile tespit edilir. Aynı bina/bağımsız bölüm için birden çok Zorunlu Deprem Sigortası yaptırılamaz. Zorunlu Deprem Sigortası poliçesinden doğan bütün talepler için zamanaşımı sözleşmenin sona ermesinden itibaren 2 yıldır.